Arne Jacobsen
architekt mebli designerskich
Arne Jacobsen, a właściwie Arne Emil Jacobsen (11 lutego 1902 Kopenhaga – 24 marca 1971) duński architekt i projektant. Został zapamiętany za wkład w funkcjonalizm architektury, jak również za sukces na całym świecie, jakim się cieszyły proste, ale skuteczne wzory krzeseł.
Jeszcze jako student uczestniczył w 1925 roku w Paryżu w targach Art Deco – Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes, gdzie zdobył srebrny medal za projekt krzesła. Dzięki tej podróży zainspirowała go pionierska estetyka pawilonu L’Esprit Nouveau Le Corbusiera. Zanim opuścił akademię, odwiedził także Niemcy, gdzie zapoznał się z racjonalistyczną architekturą Ludwiga Miesa van der Rohe i Waltera Gropiusa. Ich prace miały wpływ na jego pierwsze projekty, w tym na jego projekt dyplomowy – galerię sztuki, za którą zdobył złoty medal.
Dzisiaj, Arne Jacobsen jest pamiętany głównie za projekty mebli. Jednym z jego głównych źródeł inspiracji były projekty Charlesa i Ray’a Eamesa wykorzystujące wygiętą sklejkę. Inspirował go także włoski historyk wzornictwa Ernesto Rogers, który ogłosił, że takie samo znaczenie ma projektowanie każdego elementu „począwszy od łyżeczki, a skończywszy na mieście“, co doskonale wpisywało się w jego własne poglądy.
Do najbardziej znanych projektów Duńczyka w tej dziedzinie należą krzesła „Mrówka”, „Łabędź” i „Jajko”.
W 1951 r. Jacobsen zaprojektował krzesło Mrówkę dla fabryki farmaceutycznej Novo, a w 1955 r. pojawiła się Seria Siedem. Oba projekty doskonale wpisywały się w potrzeby nowoczesnych przestrzeni – były lekkie, funkcjonalne i łatwo można je było układać jedno na drugim. Dwa inne projekty, które odniosły sukces, to fotele Jajo i Łabędź, które zostały stworzone dla hotelu SAS Royal w 1957 r.
Ciekawostki:
– Arne uznawał się przede wszystkim za architekta, nigdy nie określał siebie jako projektanta i bardzo tego nie lubił.
– Jacobsen był znany z wyczucia proporcji i uznawał ją za najważniejszą cechę swoich prac. W jednym z wywiadów powiedział: „Tym co czyni starożytne egipskie świątynie pięknymi są właśnie proporcje […], a kiedy patrzymy na niektóre z najbardziej podziwianych budynków renesansowych i barokowych, dostrzegamy, że w nich wszystkich proporcje te także są zachowane. Proporcje są najważniejsze”.
– Zaprojektowane przez Arne Jacobsena krzesło z Serii 7 zostało wykorzystane do zasłonięcia nagości Christine Keeler na jej kultowym zdjęciu zrobionym w 1963 r. przez Lewisa Morley’a. Morley przypadkiem użył stojącego w jego studio krzesła, które jak się potem okazało było kopią projektu Jacobsena. Od tego czasu krzesła Serii 7 zaczęto wykorzystywać do wielu podobnych portretów naśladujących tę pozę.
– Krzesła z Serii 7 pojawiły się na planie produkowanego przez BBC serialu EastEnders.
– Dziś oprócz mebli Jacobsena, można także kupić mniejsze obiekty jego projektu. Lampy Jacobsena produkuje znana, duńska marka z tradycjami Louis Poulsen. Sztućce – Georg Jensen. Naczynia – Stelton. Firma Stelton założona została przez pasierba Jacobsena – Petera Holmblada. Dla niej Jacobsen stworzył, produkowaną do dziś, serię naczyń „Cylinda-Line”. Seria składała się z 17 elementów, wszystkie o prostej, cylindrycznej bazie wykonanej ze stali i uchwytach z tworzywa sztucznego. Jacobsen pracował nad naczyniami trzy lata! I choć „Cylinda” niebawem została obsypana międzynarodowymi nagrodami, a później stała się bestsellerem, to w momencie gdy pojawiła się w sklepach, nikt się nią nie zainteresował. Dlatego Holmblad wysyłał do kopenhaskich sklepów swoją żonę, żeby składała zamówienia.
